Rewolucja plastikowa trwa. Już od lipca 2024 r. czekają nas duże zmiany wynikające z ustawy SUP – tzw. dyrektywy plastikowej. Nowe przepisy dotyczące produktów SUP mocno odczuje branża gastronomiczna, a także restauracje i hotele. Na co powinni przygotować się przedsiębiorcy? Wyjaśniamy.
Czym jest dyrektywa plastikowa?
Ustawa SUP (od Single Use Plastics, czyli plastików jednorazowego użytku) jest regulacją Unii Europejskiej przyjętą w maju 2019 r., która weszła w życie 24 maja 2023 r.
To jeden z najważniejszych kroków, jakie podjęła UE, aby zmniejszyć użycie produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych. Ponadto dyrektywa promuje rozwój alternatywnych rozwiązań oraz produktów przyjaznych dla środowiska.
Zgodnie z ustawą wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej mają obowiązek wprowadzania zakazów oraz innych środków mających na celu ograniczenie produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych.
Ustawa SUP – jakie zmiany już za nami?
Choć ustawa SUP weszła w życie w maju ubiegłego roku, wynikające z niej obowiązki nakładane są etapami.
Od dnia wejścia w życie ustawy zakazano wprowadzania do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, takich jak: wszystkie wyroby z oksydegradowalne tworzyw sztucznych, patyczki higienicznie, talerze, sztućce, słomki, mieszadełka do napojów oraz patyczki do balonów, pojemniki na żywność i napoje, kubki ze styropianu.
Kolejne zmiany weszły w życie 1 stycznia 2024 r. – zgodnie z nimi przedsiębiorcy są zobowiązani do pobierania opłaty za wydanie opakowań jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (pojemniki na żywność oraz kubki na napoje) w jednostkach handlowych, punktach gastronomicznych na miejscu lub przy zamówieniach na wynos. Opłaty wynoszą 20 groszy plus VAT za każdy kubek jednorazowy oraz 25 groszy plus VAT za pojemnik na żywność, który jest w całości lub częściowo wykonany z tworzysz sztucznych.
Na przedsiębiorców został nałożony także obowiązek aktualizacji danych w rejestrze BDO – rejestrze podmiotów, które wprowadzają produkty oraz produkty w opakowaniach i gospodarują odpadami.
Dyrektywa plastikowa – jakie zmiany już od 1 lipca?
Kolejna tura zmian czeka przedsiębiorców już 1 lipca 2024 r. Zapoznanie się z nimi to dla przedsiębiorców podstawa – niedopełnienie wynikających z regulacji obowiązków może skutkować wysokimi karami finansowymi. Przyjrzyjmy się najważniejszym nowym regulacją.
Opakowania alternatywne
Zgodnie z dyrektywą od 1 lipca 2024 r. lokale handlowe i gastronomiczne zobowiązane są zapewnić opakowania alternatywne, czyli takie wykonane z materiałów innych niż tworzywa sztuczne (dotyczy to również biodegradowalnych tworzyw sztucznych) lub wielokrotnego użytku.
Alternatywne opakowania dopuszczane przez ustawę muszą być wykonane z materiałów odnawialnych i nadawać się do recyklingu. W praktyce oznacza to, że nie mogą posiadać syntetycznych powłok.
A co z proponowanymi w ustawie opakowaniami wielokrotnego użytku? Jak poradzić sobie z ich wdrożeniem? Bruksela zachęca restauracje, sklepy i hotele do opracowania systemu zwrotów pojemników – tak by było możliwe ich ponowne użycie.
Nakrętki przymocowane do pojemników
Butelki z przytwierdzonymi na stałe nakrętkami możemy spotkać w sklepie już od jakiegoś czasu. To rozwiązanie mocno podzieliło społeczeństwo. Zażarta dyskusja wciąż trwa między zwolennikami a przeciwnikami. Ci pierwsi chętnie przytaczają słowa Unii Europejskiej.
– Wykonane z tworzyw sztucznych zakrętki i wieczka używane do pojemników na napoje należą do artykułów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych najczęściej znajdowanych na plażach w Unii – możemy przeczytać w uzasadnieniu dyrektywy plastikowej.
Z kolei przeciwnicy rozwiązania głośno narzekają na jego niepraktyczność. Ta druga grupa musi się jednak przeprosić z nieustępliwymi nakrętkami, bo dyrektywa SUP jasno mówi – od lipca 2024 r. obowiązkowe będzie wprowadzanie plastikowych nakrętek, które są przytwierdzone do butelek i pojemników na napoje o pojemności do 3 litrów.
Ustawa SUP – kary
Przedsiębiorcy, którzy naruszają nowe przepisy wynikające z dyrektywy plastikowej, muszą liczyć się z poważnymi konsekwencjami finansowymi. Nieprzestrzeganie przepisów może grozić nałożeniem kary administracyjnej w wysokości od 10 do nawet 500 tysięcy złotych.
Aby uniknąć problemów z prawem i konsekwencji finansowych, przedsiębiorcy prowadzący jednostki handlu oraz gastronomiczne muszą zapoznać się z najnowszymi wymogami i na bieżąco śledzić wszystkie zmiany wynikające z ustawy SUP.